ایران یکی از کشورهایی است که تنوع قومی و نژادی زیادی دارد. اقوام ترک، لر، کرد، ترکمن و… در ایران حضور دارند و هر یک از آنها لباس فرهنگ و گویش و زبان خاص خود را دارند. یکی از قومهایی که بیشتر در در شمال و شمال شرق ایران حضور دارند ترکمنها هستند. مردم ترکمن در گذشته، مانند سایر قومها پوشش خاص خود را داشتند اما به مرور زمان پوشش این مردمان تغییراتی کرد. روسری ترکمن یکی از پوششهای این اقوام است که با گذشت زمان دچار تغییر شده ولی از بین نرفته و هنوز در بین زنان این قوم در حال استفاده است. سالهای اخیر و با تغییراتی که این روسری کرده است، استفاده از روسری ترکمن در بین قشر جوان سایر مناطق نیز رایج شده است
ویژگیهای روسری ترکمن
سایز روسری
روسری یا چارقد ترکمن، معمولا یک روسری قواره بزرگ به ابعاد ۱۵۰×۱۵۰ سانتیمتر است که برای سر کردن، آن را به شکل مثلث در میآورند و بر روی سر میگذارند. چارقد در لغت به روسری بزرگی گفته میشود که برای پوشاندن سر از آن استفاده میشود ولی به اندازهی چادر بزرگ نیست. با افزایش درخواستهای سایزهای کوچکتر این روسری، برخی از مدل های روسری ترکمن در ابعاد کوچکتر نیز در بازار موجود هستند.
طرح روسری ترکمن
طرحهای روسری ترکمن، به صورت طرحهای پر از گل و شلوغ در حاشیهی روسری هستند. البته این روسری نوع طرح و رنگهای مختلفی دارد ولی به طور کل، پر از طرح و نقش است. در قدیم، طرحهای روی روسریهای ترکمن توسط زنان ترکمن نقاشی و طراحی میشد اما با پیشرفت تکنولوژی امروزه طرحهای روی روسریها به طور اتومات و ماشینی طراحی و چاپ میشود.
انواع روسری ترکمن
روسری ترکمن جنسهای مختلفی دارد که بر همین اساس نیز دسته بندی میشود. جنسهای مختلف آن حریر، نخی، ابریشم و پشمی میباشد. این تنوع جنس باعث میشود که شما بتوانید روسری ترکمن مورد علاقه خود را برای هر فصل و یا مجلسی تهیه کنید.
انواع روسری ترکمن
یاشمق
یاشمق یا چاشو یکی از انواع روسریهای ترکمن است که امروزه تنها برای زینت در زنان ترکمن استفاده میشود. یاشمق کاربردی برای پوشیدن ندارد و در بازار مد و لباس آن را نخواهید یافت.
چارقد تاتار
چارقد تاتار نیز یکی از انواع چارقدهای مورد استفاده زنان ترکمن در قدیم بوده است. این روسری نیز اکنون جایگاهی در بازار مد و پوشاک ندارد.
روسری پشمی ترکمن
روسری پشمی ترکمن اولین بار توسط برند Pavlovo Posad روسیهای در سال ۱۳۳۰ وارد ایران شد. این روسری از جنس پشم با ریشههایی از جنس ابریشم و یا کاموایی است. رنگ اصلی این روسری مشکی است و بر روی آن طرح گلهای زیاد و بزرگی به رنگ قرمز (غالبا رز) کشیده شده است. این رنگ در فرهنگ روسیه به معنای زیبایی است. واردات این روسری از روسیه تا سال ۱۳۹۰ ادامه داشت و هنوز در بازار مد و پوشاک میتوان انواع آن را دید.
روسری ایتالیایی (ابریشم)
روسری ایتالیایی، روسری وارداتی از ایتالیا که از جنس نخ، ابریشم و گاهی پشم نازک است که تنها در سایز بزرگ (۱۵۰× ۱۵۰) موجود است. رشتههای این روسری جدا و با دست دوخته میشود که از جدا شدن، و گم شدن در هنگام جابجایی و وادرات صادرات جلوگیری شود و همچنین گمرک کمتری به آن تعلق گیرد. جنس پورچیکهای آن ابریشم است و بین ۳ تا ۴ گره میخورد. مزیت اصلی این نوع روسری، سبک بودن آن نسبت به سایر روسریهای ترکمن است.
چارقد ترکمنی
چارقد ترکمنی جدید، اجناسی هستند که با اسم هایی مانند، پولینی در بازار مورد استقبال بانوان ترکمن قرار گرفته اند. این جنس چارقد ترکمنی با جنس های بسیار نرم و لطیف هستند که مبدا این برند در کشور ایتالیا می باشد، شاید به همین دلیل بی جا نباشد که آن را روسری ایتالیایی نیز بنامیم.
چارقد پولینی
چارقدهای جدید ترکمن که هم اکنون در بازار هستند چارقد های پولینی میباشند. جنس این روسری ها نخی است و پورچیکهای آن به صورت ماشینی در کارخانه به آن دوخته شده است، بنابرین پر ریشه میباشند. این جنس از روسری مناسب برای فصل سرد نیست اما مزیت آن نسبت به مدل ایتالیایی این است که در سایزهای مختلف و قوارههای مختلفی در بازار موجود است.
نحوه نگهداری و شست و شو روسری ترکمن
با آنکه رنگ این مدل از روسریها ثابت است اما برای شست و شو بهتر است شست و شوی آنها با دست، آب خنک و شامپو صورت گیرد. این کار طول عمر روسری را افزایش میدهد و احتمال جدا شدن ریشههای روسری را کم میکند.
نکات مهم در ترکیب لباس با روسری ترکمن
از آنجایی که روسری ترکمن طرح و رنگهای زیاد و شلوغی دارد، بهتر است موقع ترکیب، با یک لباس ساده ترکیب شود و از پوشیدن این مدل روسری با مانتوهای طرح شلوغ خودداری کنید.
برای انتخاب رنگ مانتو یا پیراهنی که با این مدل روسری میخواهید بپوشید، استفاده از یکی از رنگهای استفاده شده در طرح روسری پیشنهاد میشود، همچنین شما میتوانید با پوشیدن لباسی به رنگ متضاد با رنگ اصلی روسری (متضاد با زمینهی آن) هم ترکیب لباس خوبی داشته باشید.
روسری اصیل ترکمن
متاسفانه در بازار مد امروزهی ایران گاهاً با نمونههای تقلبی کالاهای مد نظرمان مواجه میشویم. روسریهای ترکمن هم از این امر مستثنا نیستند و با کمی بیدقتی ممکن است شما نتوانید روسری اصیل ترکمن ایرانی را خریداری کنید. کوشیدیم در این مقاله مهمترین ویژگیهایی که به یک روسری ترکمن اصالت میدهند را در کنار شما بررسی کنیم. در هنگام خرید این روسریهای سنتی و بسیار جذاب به جنس آنها، رنگ و طرحشان به خوبی دقت کنید. هم چنین خریدا از مراکز تولید روسری سنتی یا فروشگاههای معتبر میتواند شما را از کیفیت خریدتان مطمئن کند
طریقه شستشوی روسری ترکمن
برای شستشوی این روسری ها ترجیحا از آب سرد استفاده نمائید و آنها را با دست بشویید. رنگ این روسری ها تثبیت شده است و در اثر شستشو مانند برخی از محصولات تولید شده با چاپ روسری تغییر رنگ نمی دهد. اگر قصد اتو کردن این روسری ها دارید روی آنها پارچه ای مرطوب بندازید و پس از آن اقدام به اتوکشی نمائید
چاپ روسری ترکمنی در ایران
در سال های گذشته نیاز بانوان ترکمن از کشور هند تامین می شد و در چند سال اخیر کشور های ترکیه و ایتالیا روسری ترکمنی را در بازار ایران به فروش می رساندند. اما چند وقتی هست که کارگاه های چاپ بالتیک در گنبد کاووس شروع به تولید و بومی سازی روسری ترکمنی را آغاز کردند. در حالی که تلاش این تولید کنندگان در جهت تبدیل شدن به قطب تولید روسری ترکمن و یالق اتفاق افتاده است اما بی برنامگی و عدم حمایت آنها را با چالش های جدی روبرو کرده است.
شما می توانید برای خرید روسری ترکمن به فروشگاه های تجارت ممتاز سر بزنید
منبع :بانک روسری